روش هاي تشخيص سرطان روده كوچك

سرطان هاي روده كوچك اغلب به دليل علائم يا نشانه هايي كه فرد آن را مشاهده مي كند، يافت مي شود. اما اين علائم معمولاً به اندازه اي نيستند كه مطمئن شويد فردي به سرطان روده باريك مبتلا است يا مشكل سلامتي ديگري دارد. در صورت مشكوك بودن به تومور، براي تأييد تشخيص به معاينات و آزمايشات نياز است.

راه هاي تشخيص سرطان روده كوچك

بررسي تاريخچه پزشكي و معاينه فيزيكي
آزمايش خون
آزمايشات تصويربرداري
آزمايش هاي اشعه ايكس باريم (Barium)
سي تي اسكن
تصويربرداري تشديد مغناطيسي (MRI)
آندوسكوپي
آندوسكوپي فوقاني
آندوسكوپي كپسول
انتروسكوپي دو بالون (آندوسكوپي)
نمونه برداري (بيوپسي)
آزمايشات آزمايشگاهي نمونه هاي برداشته شده

راه هاي تشخيص سرطان روده كوچك

بررسي تاريخچه پزشكي و معاينه فيزيكي

هنگامي كه يك پزشك سابقه پزشكي شما را مورد بررسي قرار مي دهد، در مورد علائم، عوامل خطر احتمالي، سابقه خانوادگي و ساير شرايط پزشكي از شما سوال مي كند. پزشك، سپس شما را معاينه مي كند و با تمركز بر روي شكم شما به دنبال تورم يا صداي روده مي گردد كه سعي در غلبه بر انسداد دارد.

آزمايش خون

اگر پزشك شما به سرطان روده كوچك مشكوك باشد، به احتمال زياد برخي آزمايش خون مانند موراد زير را انجام مي دهد:

شمارش كامل خون (CBC)، كه ميزان گلبول هاي قرمز خون، گلبول هاي سفيد خون و پلاكت ها را اندازه گيري مي كند. سرطان روده كوچك اغلب باعث خونريزي در روده ها مي شود كه مي تواند منجر به كم شدن تعداد گلبول هاي قرمز خون (كم خوني) شود.
آزمايشات شيمي خون براي يافتن علائم احتمال سرطان به كبد يا ساير مشكلات.

آزمايشات تصويربرداري

در آزمايشات تصويربرداري از اشعه ايكس، ميدان هاي مغناطيسي يا مواد راديواكتيو براي ايجاد تصاوير از داخل بدن استفاده مي شود. آزمايشات تصويربرداري ممكن است به چند دليل انجام شود. از جمله:

براي كمك به تعيين اينكه علائم توسط تومور ايجاد مي شود يا خير
تا بدانيد سرطان چقدر گسترش يافته است
براي كمك به تعيين اينكه آيا درمان موثر است يا خير

چك كردن علائم بازگشت سرطان

اكثر بيماراني كه تومور روده كوچك را دارند يا ممكن است داشته باشند، يك يا چند مورد از اين آزمايشات را انجام مي دهند.

آزمايش هاي اشعه ايكس باريم (Barium)

براي انجام اين آزمايشات، مايعي حاوي باريم براي پوشاندن پوشش دستگاه گوارش (GI) در بدن قرار داده مي شود و سپس اشعه ايكس گرفته مي شود. باريم به ترسيم مناطق غير طبيعي در مري، معده و روده كمك مي كند و باعث ديده شدن بيشتر آن ها مي شود. اين اشعه ايكس بيشتر اوقات براي جستجوي تومورها در قسمت هاي فوقاني يا تحتاني دستگاه GI استفاده مي شود اما در يافتن تومورهاي روده كوچك كمتر مفيد هستند. آزمايش باريم قبل از در دسترس بودن آندوسكوپي بيشتر استفاده مي شد.

GI فوقاني:

براي انجام اين آزمايش، شما بايد مايعات باريم را بنوشيد و سپس با اشعه ايكس، قسمت فوقاني دستگاه گوارش (مري، معده و قسمت اول روده كوچك) بررسي مي شود. براي جستجوي مشكلات در بقيه روده كوچك، مي توان طي چند ساعت آينده با عبور باريم از روده ها، اشعه ايكس بيشتري انجام داد. به اين كار، پيگيري روده كوچك گفته مي شود. اين آزمايش اغلب تصاوير خوبي از قسمت اول روده كوچك (اثني عشر) ارائه مي دهد، اما ممكن است بقيه روده كوچك به سختي قابل مشاهده باشد.

انتروكلايز:

اين آزمايش تصاوير دقيق تري از روده باريك نسبت به GI فوقاني ارائه مي دهد. يك لوله نازك از پايين بيني يا دهان، از طريق معده به روده كوچك منتقل مي شود. سپس باريم از طريق لوله مستقيم به روده كوچك ارسال مي شود. با حركت مايع از روده كوچك، اشعه ايكس گرفته مي شود.

Barium enema:

اين راهي براي بررسي روده بزرگ (روده بزرگ و راست روده) است. قبل از اين آزمايش، روده بايد تميز شود. اين كار با استفاده از ملين و تنقيه قوي شب قبل و صبح آزمايش انجام مي شود. براي اين آزمايش، محلول باريم از طريق يك لوله انعطاف پذير به روده بزرگ داده مي شود. براي تصاوير بهتر مي توان هوا را از طريق لوله به روده نيز تزريق كرد. به اين كار، كنتراست هوا گفته مي شود. اين روش قرار است براي بررسي روده بزرگ استفاده شود اما گاهي اوقات قسمت آخر روده كوچك نيز ديده مي شود.

سي تي اسكن

در سي تي اسكن از اشعه ايكس براي تهيه تصاوير قسمتي دقيق از بدن شما استفاده مي شود. بر خلاف اشعه ايكس، سي تي اسكن تصاوير مفصلي از بافت هاي نرم بدن ايجاد مي كند. سي تي اسكن اغلب در صورت داشتن شكم براي يافتن منبع مشكل انجام مي شود. اگرچه ممكن است تومورهاي روده كوچك هميشه به خوبي در CT اسكن ديده نشوند، اما اين اسكن ها در نشان دادن برخي از مشكلاتي كه اين تومورها مي توانند ايجاد كنند (مانند انسداد يا سوراخ شدن) خوب هستند.

CT enteroclysis:

اين آزمايش گاهي براي ديدن بهتر روده از آنچه CT استاندارد ارائه مي دهد، استفاده مي شود. قبل از اسكن، يك لوله نازك از پايين بيني يا دهان به روده كوچك منتقل مي شود. سپس حجم زيادي از ماده مايع درون لوله قرار مي گيرد كه به انبساط روده كمك مي كند و ديدن آن را در سي تي اسكن آسان تر مي كند.

بيوپسي سوزني با هدايت CT: از سي تي اسكن مي توان براي هدايت سوزن بيوپسي دقيقاً به يك ناحيه غيرطبيعي كه مي تواند سرطان گسترش يابد، استفاده كرد. براي اين روش كه بيوپسي سوزني با هدايت CT ناميده مي شود، پزشك يك سوزن بيوپسي را از طريق پوست و به سمت محل تومور حركت مي دهد. سي تي اسكن تا زماني كه سوزن درون توده قرار گيرد، تكرار مي شود. سپس نمونه هاي كوچكي از بافت برداشته شده و زير ميكروسكوپ مورد بررسي قرار مي گيرند.

تصويربرداري تشديد مغناطيسي (MRI)

مانند سي تي اسكن، اسكن ام آر آي نيز تصاوير دقيق از بافت هاي نرم بدن را نشان مي دهد. اما در اسكن MRI به جاي اشعه ايكس از امواج راديويي و آهن ربا هاي قوي استفاده مي شود. اسكن MRI گاهي اوقات مي تواند در افرادي كه مشكوك به تومور روده كوچك هستند مفيد باشد زيرا مي تواند جزئيات زيادي را در بافت هاي نرم نشان دهد. اما سي تي اسكن اغلب به جاي آن انجام مي شود، چرا كه معمولاً انجام آن آزمايش ساده تر مي باشد.

انتروكليز MR: اين آزمايش گاهي براي ديدن بهتر روده از آنچه MRI استاندارد ارائه مي دهد، استفاده مي شود. قبل از اسكن، يك لوله نازك از پايين بيني يا دهان عبور كرده و به روده كوچك منتقل مي شود. سپس حجم زيادي از ماده مايع درون لوله قرار مي گيرد كه به انبساط روده كمك مي كند و مشاهده آن بر روي MRI آسان تر مي شود.

آندوسكوپي

براي انجام آندوسكوپي، پزشك يك لوله انعطاف پذير (آندوسكوپ) را با يك دوربين فيلمبرداري كوچك، وارد بدن مي كند تا پوشش داخلي دستگاه GI را ببيند. در صورت يافتن نواحي غيرطبيعي، مي توان قطعات كوچك را از طريق آندوسكوپ، برداشت (نمونه برداري) كرد.

آندوسكوپي فوقاني

آندوسكوپي فوقاني براي بررسي مري، معده و اثني عشر (قسمت اول روده كوچك) استفاده مي شود. آندوسكوپ از طريق دهان وارد مي شود، و سپس از طريق مري به معده و سپس به قسمت اول روده كوچك منتقل مي شود. در صورت مشاهده مناطق غيرطبيعي توسط پزشك، مي توان تكه هاي كوچكي از بافت را برداشته و زير ميكروسكوپ بررسي كرد. به بيشتر افرادي كه اين آزمايش را انجام مي دهند، داروي خواب آلودگي داده مي شود. در اين صورت، معمولاً به شخصي احتياج داريد كه شما را به خانه ببرد. اين آزمايش براي مشاهده قسمت اول روده كوچك مفيد است. براي بررسي بقيه روده كوچك، آزمايشات ديگري مانند آندوسكوپي كپسول و انتروسكوپي دو بالون نيز لازم است.

آندوسكوپي كپسول

در اين روش در واقع از آندوسكوپ استفاده نمي شود. درعوض، شما يك كپسول (به اندازه يك قرص بزرگ ويتامين) كه نور و دوربين بسيار كوچكي دارد را قورت مي دهيد. مانند هر قرص ديگر، كپسول از طريق معده عبور مي كند و به روده كوچك مي رود. همانطور كه از روده كوچك عبور مي كند (معمولاً بيش از حدود 8 ساعت)، هزاران عكس مي گيرد. دوربين هنگام انجام كارهاي عادي روزمره، تصاوير را به دستگاهي كه دور كمر مي بنديد، مي فرستد. سپس مي توان تصاوير را بر روي رايانه جايي كه پزشك مي تواند به عنوان يك فيلم به آن ها نگاه كند، بارگيري كرد. كپسول در حين حركت طبيعي روده از بدن خارج مي شود.

انتروسكوپي دو بالون (آندوسكوپي)

بيشتر روده كوچك را نمي توان با آندوسكوپي فوقاني مشاهده كرد زيرا بسيار طولاني است (حدود 20 فوت) و داراي انحنا هاي زيادي است. انتروسكوپي دو بالوني با استفاده از آندوسكوپي مخصوص كه از 2 لوله يكي در داخل ديگري ساخته شده است، اين مشكلات را برطرف مي كند. براي كمك به آرامش، يا حتي بيهوشي عمومي (به طوري كه در خواب هستيد) داروي داخل وريدي (IV) به شما داده مي شود. سپس آندوسكوپ يا از طريق دهان يا مقعد وارد بدن مي شود. اين بستگي به اين دارد كه كدام قسمت خاص از روده كوچك قرار است مورد بررسي قرار بگيرد.

هنگامي كه در روده كوچك قرار گرفت، لوله داخلي كه آندوسكوپ است، با فاصله كمي به جلو رانده مي شود و سپس يك بالون در انتهاي آن باد مي شود تا لنگر بياندازد. سپس لوله خارجي را به سمت نزديكي انتهاي لوله داخلي مي رانند و سپس با يك بالون در جاي خود لنگر مي اندازند. اين فرآيند بارها و بارها تكرار مي شود و به پزشك اجازه مي دهد روده ها را هر چند سانت يك بار ببيند. اين آزمايش گاهي اوقات مي تواند مفيد باشد كه همراه با آندوسكوپي كپسول انجام شود. مزيت اين آزمايش نسبت به آندوسكوپي كپسول اين است كه پزشك مي تواند از هر چيزي كه غيرطبيعي به نظر مي رسد نمونه برداري كند. از آنجا كه در اين روش به شما دارو مي دهند تا خواب آلوده شويد، معمولاً شخصي بايد شما را به خانه برساند.

نمونه برداري (بيوپسي)

روش هايي مانند آندوسكوپي و آزمايش هاي تصويربرداري مي توانند مناطقي را پيدا كنند كه شبيه سرطان هستند. اما تنها راه دانستن به طور قطع انجام بيوپسي است. در نمونه برداري، قطعه اي از ناحيه غيرطبيعي برداشته مي شود و زير ميكروسكوپ بررسي مي شود. روش هاي مختلفي براي نمونه برداري از تومور روده وجود دارد:

در طي آندوسكوپي مي توان نمونه برداري كرد. با يافتن تومور، پزشك مي تواند با استفاده از پنس بيوپسي از طريق لوله نمونه هاي كوچكي از تومور نمونه را بگيرد. نمونه ها بسيار كوچك هستند اما پزشكان معمولاً مي توانند تشخيص دقيق دهند. خونريزي بعد از نمونه برداري يك مشكل نادر اما بالقوه جدي است. اگر خونريزي به مشكلي تبديل شود، پزشكان مي توانند براي جلوگيري از خونريزي، داروهايي را كه رگ هاي خوني را منقبض مي كنند، تزريق كنند.
براي برخي از بيماران، براي بيوپسي تومور در روده، جراحي لازم است. در صورت عدم دستيابي به تومور با آندوسكوپ، اين كار ممكن است انجام شود.
گاهي اوقات از سي تي اسكن يا ساير آزمايشات تصويربرداري براي هدايت يك سوزن نازك و توخالي به سمت تومورهاي بيوپسي در اندام هاي ديگر (مانند كبد) استفاده مي شود تا بررسي شود كه آيا سرطان هستن يا خير.

آزمايشات روي نمونه هاي برداشته شده

پزشكان معمولاً با مشاهده آن در زير ميكروسكوپ مي توانند تشخيص دهند كه آيا نمونه بيوپسي حاوي سلول هاي سرطاني (آدنوكارسينوما) است يا نه. اما آزمايشات ديگري نيز ممكن است روي نمونه ها انجام شود. به عنوان مثال، سلول هاي سرطاني ممكن است از نظر برخي تغييرات ژني مورد آزمايش قرار بگيرند كه مي تواند گزينه هاي درماني را تحت تأثير قرار دهد.

جمع بندي

در صورت داشتن هرگونه علائم سرطان روده كوچك، بايد با پزشك خود مشورت كنيد تا بهترين راه قطعي تشخيص اين سرطان را تشخيص دهد.