مشخصات سلول هاي سرطاني و تفاوت آنها را با سلول هاي طبيعي بشناسيد

سلول هاي سرطاني از جهات مختلف با سلول هاي طبيعي بدن متفاوت هستند. هنگامي كه يك سري جهش منجر به ادامه رشد و تقسيم خارج از كنترل سلول مي شود، سلول هاي طبيعي به سلول هاي سرطاني تبديل مي شوند. سلول سرطاني، سلولي است كه به نوعي جاودانگي رسيده است. همچنين، بر خلاف سلول هاي طبيعي كه در همان ناحيه آغاز به كار خود مانده اند، سلول هاي سرطاني توانايي حمله به بافت هاي مجاور را دارند و به مناطق دور بدن گسترش مي يابند. در ادامه، به فرآيند رشد و توسعه سلول هاي سرطاني، تفاوت هاي سلول هاي سرطاني با سلول هاي طبيعي و علت عدم تشخيص سلول هاي سرطاني توسط بدن و ... خواهيم پرداخت.

انواع سلول هاي سرطاني

چگونگي آغاز سلول هاي سرطاني
علت تقسيم و رشد سلول هاي سرطاني
تفاوت سلول هاي سرطاني و سلول هاي طبيعي
علت عدم تشخيص سلول هاي سرطاني توسط بدن
تفاوت سلول هاي سرطاني و سلول هاي پيش سرطاني

انواع سلول هاي سرطاني

به اندازه انواع سرطان، انواع سلول هاي سرطاني وجود دارد. بيش از صد نوع سرطان وجود دارد كه بيشتر آنها بر اساس نوع سلول هاي سرطاني در نقطه شروع، نامگذاري شده اند. كارسينوماها سرطان هايي هستند كه در سلول هاي اپيتليال ايجاد مي شوند كه حفره هاي بدن را پوشانده اند. ساركوم سرطان هايي است كه در سلول هاي مزانشيمي در استخوان ها، عضلات، رگ هاي خوني و ساير بافت ها ايجاد مي شود. سرطان خون، لنفوم و ميلوما "سرطان هاي مربوط به خون" هستند كه از طريق مواد مغذي موجود در جريان خون و مايع لنفاوي تغذيه مي شوند، به طوري كه نيازي به تشكيل تومور ندارند. همانطور كه سرطان ها ممكن است رفتاري متفاوت از يكديگر داشته باشند، همه سلول هاي سرطاني نيز يكسان رفتار نمي كنند.

چگونه سلول هاي سرطاني شروع مي شوند؟

سلول هاي سرطاني از طريق يك سري تغييرات ژنتيكي و اپي ژنتيكي ظاهر مي شوند. برخي از تغييرات ممكن است ارثي باشد يا در اثر عوامل محيطي ايجاد شود. تصور بر اين است كه روند متاستاتيك كه عامل اصلي مرگ و مير بالاي سرطان هاي پيشرفته است، بيشتر ناشي از تغييرات اپي ژنتيكي است، زيرا هيچ تغيير ژنتيكي خاصي در متاستازها پيدا نشده است. همچنين به توضيح استعداد ژنتيكي سرطان كمك مي كند. استعداد ژنتيكي به معناي ابتلا به سرطان نيست، اما به طور ساده اگر چند جهش از قبل وجود داشته باشد، احتمالاً جهش هاي اكتسابي كمتري براي سرطاني شدن سلول لازم است.

روند تبديل شدن سلول هاي طبيعي به سرطان، غالباً مراحلي را طي مي كند كه در آن سلول به تدريج غير طبيعي تر مي شود. اين مراحل ممكن است شامل هايپرپلازي، ديسپلازي و سرانجام سرطان باشد. اوايل سلول ممكن است شباهت زيادي به سلول هاي طبيعي آن اندام يا بافت داشته باشد، اما با پيشرفت، سلول تمايز بيشتري پيدا مي كند. در حقيقت به همين دليل است كه بعضي اوقات نمي توان منبع اصلي سرطان را تعيين كرد.

علت تقسيم شدن و رشد سلول هاي سرطاني چيست؟

يك سلول سرطاني مي تواند هزاران جهش داشته باشد، اما فقط تعداد معيني از اين تغييرات ژنتيكي در سلول هاي سرطاني باعث رشد و تقسيم سلول ها و منجر به سرطان مي شود. جهش هايي كه در نتيجه رشد سلول هاي سرطاني حاصل مي شوند، جهش هاي محرك ناميده مي شوند، در حالي كه ديگر جهش ها، جهش هاي passenger هستند. ژن هاي معمولي به نام پروتوآنكوژن ها، مي توانند در صورت جهش پروتئين هايي كه منجر به رشد سرطان مي شوند، آنكوژن شوند و جاودانگي را به سرطان بدهند. در مقابل، ژن هاي سركوب كننده تومور ژن هايي در داخل سلول هستند كه به سلول ها مي گويند سرعت خود را كم كرده و رشد را متوقف مي كنند، DNA آسيب ديده را ترميم مي كنند يا به سلول ها مي گويند چه زماني بايد بميرند.

اكثر سلول هاي سرطاني جهش هايي در هر دو ژن هاي انكوژن و سركوب گر تومور دارند كه منجر به رفتار آنها مي شود.

تفاوت سلول هاي سرطاني و سلول هاي طبيعي

تفاوت هاي مهم بسياري بين سلولهاي سرطاني و سلولهاي طبيعي وجود دارد. برخي از اين موارد عبارتند از:

رشد:

سلول هاي طبيعي همانند رشد و نمو دوران كودكي، رشد مي كنند يا بافت هاي آسيب ديده را ترميم مي كنند. سلول هاي سرطاني حتي در صورت عدم نياز به سلول هاي بيشتر به رشد (توليد مثل) خود ادامه مي دهند . همچنين، سلول هاي سرطاني به  سيگنال هايي كه به آنها مي گويند رشد را متوقف كرده و يا خودكشي سلولي (آپوپتوز) انجام دهند، توجه نمي كنند.

توانايي حمله به بافت هاي مجاور: سلول هاي طبيعي به سيگنال هاي سلول هاي ديگر كه به آنها مي گويند به مرز رسيده اند، پاسخ مي دهند. سلول هاي سرطاني به اين سيگنال ها پاسخ نمي دهند و به بافت هاي مجاور حمله مي كنند. به همين دليل، برداشتن تومور سرطاني از طريق جراحي سخت و دشوار مي باشد.

توانايي انتشار (متاستاز) به مناطق ديگر بدن: سلول هاي طبيعي موادي به نام مولكول چسبندگي ايجاد مي كنند كه باعث چسبيدن آنها به سلول هاي مجاور مي شود. سلول هاي سرطاني، فاقد چسبندگي ناشي از اين مولكول هاي چسبندگي، مي توانند آزاد شده و به مناطق ديگر بدن منتقل شوند. آنها ممكن است به بافت هاي مجاور سفر كنند يا از طريق جريان خون و سيستم لنفاوي به قسمت هايي از بدن دور از سلول اصلي سرطاني بروند. به عنوان مثال، يك سلول سرطاني ريه ممكن است به غدد لنفاوي، مغز، كبد يا استخوان ها منتقل شود. در اين رابطه، مي توانيد مطلب چگونگي انتشار سلول هاي سرطاني به ديگر بخش هاي بدن را بخوانيد.

جاودانگي:

سلول هاي طبيعي مانند انسان ها داراي طول عمر هستند. وقتي به سن خاصي مي رسند، مي ميرند. در مقابل، سلول هاي سرطاني راهي براي "سرپيچي" از مرگ ايجاد كرده اند. در انتهاي كروموزوم هاي ما ساختاري وجود دارد كه به عنوان تلومر شناخته مي شود. هر زمان سلول تقسيم مي شود، تلومرهاي آن كوتاه مي شوند. وقتي تلومرها به اندازه كافي كوتاه مي شوند، سلول ها مي ميرند. سلول هاي سرطاني راهي براي ترميم تلومرهاي خود پيدا كرده اند تا با تقسيم سلول، كوتاه شدن آنها ادامه پيدا نكند. بنابراين، به نوعي آنها را جاودانه مي كند.

توانايي تهاجم و متاستاز كردن در تمايز سلول سرطاني از سلول سالم طبيعي بسيار مهم است، اما بسياري از تمايزات مهم ديگر نيز وجود دارد.

چرا بدن سلول هاي سرطاني را تشخيص نمي دهد و آنها را از بين نمي برد؟

سوال خوبي است كه چرا بدن سلول هاي سرطاني را تشخيص نمي دهد و از بين نمي برد؟ جواب اين است كه اغلب سلول هاي سرطاني توسط سيستم ايمني بدن ما شناسايي و حذف مي شوند. سلول هايي در سيستم ايمني بدن وجود دارد كه سلول هاي كشنده طبيعي ناميده مي شوند و وظيفه آنها پيدا كردن سلول هايي است كه غيرطبيعي شده اند، اين سلول ها پس از پيدا شدن، توسط ديگر سلول هاي سيستم ايمني حذف مي شوند. سلول هاي سرطاني از طريق پنهان شدن يا با غيرفعال كردن سلول هاي ايمني، زنده مي مانند.

تصور مي شود توانايي سيستم ايمني در شناسايي و از بين بردن سلول هاي سرطاني مسئول پديده هاي غيرمعمول اما كاملاً مستند برخي از سرطان ها است كه بدون درمان (بهبود خود به خودي سرطان) از بين مي روند. زمينه جديدي از درمان سرطان معروف به ايمني درماني.

سلول هاي سرطاني مدام در حال تغيير هستند

هنگامي كه سرطان تشكيل شد، سلول ها ثابت نمي مانند و جهش هاي مداوم ممكن است رخ دهد. به همين دليل است كه مقاومت نسبت به داروهاي شيمي درماني و درمان هدفمند ايجاد مي شود. سلول سرطاني جهشي ايجاد مي كند كه اجازه مي دهد اثرات مخرب اين روش هاي درماني را دور بزند.

تغيير سلول هاي سرطاني در درمان بسيار مهم است. به عنوان مثال، يك سرطان پستان كه گيرنده استروژن مثبت دارد ممكن است هنگام عود يا گسترش گيرنده استروژن منفي باشد. همچنين، اين موضوع به شما كمك مي كند تا بفهميد چرا سلول هاي سرطاني در قسمت هاي مختلف تومور مي توانند متفاوت باشند. از اين به عنوان "ناهمگني" ياد مي شود و همچنين در تشخيص و درمان نيز مهم است.

تفاوت سلول هاي سرطاني از سلول هاي پيش سرطاني

سلول هاي پيش سرطاني ممكن است غيرطبيعي و شبيه سلول هاي سرطاني به نظر برسند، اما با رفتارشان از سلول هاي سرطاني متمايز مي شوند. بر خلاف سلول هاي سرطاني، سلول هاي پيش سرطاني توانايي انتشار (متاستاز) به مناطق ديگر بدن را ندارند.

يك وضعيت غالباً گيج كننده، وجود كارسينوم درجا (CIS) است. كارسينوماي درجا از سلول هايي با تغييرات غيرطبيعي موجود در سلول هاي سرطاني تشكيل شده است، اما از آنجايي كه از محل اصلي گسترش پيدا نكرده اند، سرطان ناميده نمي شوند. از آنجا كه CIS مي تواند به سرطان تبديل شود ، معمولاً به عنوان سرطان اوليه درمان مي شود.

جمع بندي

تبديل شدن يك سلول طبيعي به سلول سرطاني، فرآيندي سخت و دشوار است. چرا كه بايد روش هايي غيرطبيعي را براي رشد، تقسيم شدن، چشم پوشي از سيگنال هاي همسايگان و دستيابي به نوعي جاودانگي طي كنند. سلول هاي سرطاني تفاوت هاي زيادي با سلول هاي طبيعي بدن دارند و اصول فعاليت آنها بر نوعي بي قانوني استوار است.